BANJALUKA, 1. SEPTEMBRA /SRNA/
Republički centar za istraživanje rata, ratnih zločina i traženje nestalih lica uskoro će objaviti publikaciju „Namjernom silom na Republiku Srpsku“, koja je rezultat sistematičnog istraživanja svega što se dešavalo u vrijeme NATO bombardovanja Republike Srpske od 30. avgusta do 14. septembra 1995. godine.
„U istraživanju se, između ostalog, došlo do zaključaka da su u napadima na Republiku Srpsku upotrijebljeni najsavremeniji tipovi oruđa i oružja, što je nanijelo višemilionsku materijalnu štetu, ali su najveće posljedice surove NATO kampanje ljudske žrtve“, istakao je direktor Centra Milorad Kojić.
On je u izjavi Srni naglasio da je NATO avijacija bombardovala položaje Vojske Republike Srpske, ali i civilne ciljeve pod izgovorom da se koriste u vojne svrhe tako da su u bombardovanju stradali i civili među kojima je, nažalost, bilo i djece.
„Osim direktnih posljedica kojih su NATO napadi imali na Republiku Srpsku, treba naglasiti i indirektne posljedice koje je ova akcija izazvala. Na ovaj način, omogućena je prednost bošnjačkim i hrvatskim jedinicama koje su krenule u opštu ofanzivu na srpske položaje, što je, u krajnjem slučaju, dovelo do masovnog progona srpskog stanovništva sa okupiranih dijelova teritorije Republike Srpske“, podsjetio je Kojić.
Prema njegovim riječima, nesporno je i to da je upotrijebljena municija sa osiromašenim uranijumom, te da se najmoćnija vojna sila na svijetu otvoreno stavila na raspolaganje jednoj od zaraćenih strana u sukobu, što je, između ostalog, nametnulo potrebu da se uradi sveobuhvatno istraživanje.
„S ciljem utvrđivanja istine, te relevantnih istorijskih činjenica u vezi sa ratnim dešavanjima u BiH, ovo istraživanje ima višestruku vrijednost“, rekao je Kojić.
NATO bombardovanje Republike Srpske, kodnog imena „Operacija namjerna sila“, predstavljalo je vojnu intervenciju snaga Alijanse, sa SAD na čelu, u rata u BiH i sa kraćim prekidima trajalo je 16 dana.
Prema podacima Centra, u operaciju je bilo uključeno više od 5.000 vojnika NATO-a iz 15 zemalja i više od 400 letjelica, uključujući 222 borbena aviona koji su izveli 3.515 letova.
Ukupno je bačeno 1.026 bombi, težine 10.000 tona. Pored dejstava NATO avijacije, istovremeno su dejstvovale i Snage za brzo djelovanje sa položaja na Igmanu, a ispaljeno je i 13 projektila tipa „tomahavk“.
Direktor Centra je pojasnio da podaci o ovim događajima nisu bili potpuni i sistematizovani, a da je prilikom istraživanja korišćena sva raspoloživa dokumentacija.
„Koristili smo vlastitu dokumentaciju, a pomogla nam je i Radio-televizija Republike Srpske koja nam je ustupila obiman video materijal. Takođe, podatke smo dobili od Arhiva Republike Srpske, kao i Ministarstva unutrašnjih poslova, a korišćeni su i podaci Republičkog zavoda za statistiku, te Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske“, istakao je Kojić.
On je naveo da su zahtjevi za dostavljanje dokumentacije o civilnim žrtvama i materijalnoj šteti upućeni i svim opštinama u Republici Srpskoj koje su bile pogođene dejstvom NATO snaga.
Prilikom izrade publikacije korišćeni su i svi ostali raspoloživi izvori, literatura domaćih i stranih autora. Publikacija se trenutno prevodi i na engleski jezik.